Երբ մեկամյա մանուկ էր, ստնտու Սոփիան և Եվթաղը նրան փախցնում են Կապադովկիայի Կեսարիա քաղաքը՝ փրկելով Արշակունիների վրեժխնդրությունից (հայրը՝ Անակ Պարթևը, Հայոց Խոսրով Ա թագավորին սպանողներից էր):  
Կեսարիայում անմիջապես մկրտվում է քրիստոնյա՝ Գրիգոր անունով։

Քրիստոնեական հիմնավոր կրթություն ստանալուց հետո վերադառնում է Հայաստան և անցնում արքունիքում աշխատանքի: 276-ին, երբ պարսից Վռամ թագավորը գրավում է Հայաստանը, Գրիգորը Տրդատ Գ Մեծի հետ գնում է Հռոմեական կայսրություն: 287 թվականին Տրդատը հաղթանակած վերադառնում է Վաղարշապատ՝ վերագրավելու գահը և ճանապարհին գոհաբանական զոհեր է մատուցում Անահիտ աստվածուհու մեհյանին։ Թագավորի զինակից Գրիգորը հրաժարվում է մասնակցել զոհաբերության արարողությանը, քանի որ քրիստոնյա էր։

Հայոց արքան այդ ժամանակ տեղեկանում է նաև, որ Գրիգորը իր հայր Խոսրովին սպանող Անակ իշխանի որդին է։ Տրդատ Գ-ն հրամայում է նրան գցել Արտաշատի ստորերկրյա բանտը (այժմ հայտնի է «Խոր վիրապ» անունով), որտեղ ոչ ոք ողջ չէր մնում։ Գրիգորը տասներեք տարի մնում է Խոր Վիրապում, ուր նրան ամեն օր թաքուն մի կտոր հաց է նետում մի ծեր կին՝ կատարելով  երազում հայտնված Աստծո կարգադրությունը։ Այս նույն ընթացքում 37 քրիստոնյա կանայք սուրբ Հռիփսիմեի գլխավորությամբ, խուսափելով Հռոմի կայսր Դիոկղետիանոսի հալածանքներից, անցնում են Հայոց աշխարհ։ Տրդատը ցանկանում է ամուսնանալ Հռիփսիմե կույսի հետ, սակայն մերժում է ստանում։ Ի պատասխան դրա՝ 300 թվականին Տրդատը հրամայում է բոլոր կույսերին մահապատժի ենթարկել։ Նրանց թվում էին Սուրբ Հռիփսիմեն, Սուրբ Գայանեն, Սուրբ Մարիանեն և Սուրբ Նունեն։ Միայն Սուրբ Նունեին (Սուրբ Նինո) է հաջողվում կենդանի մնալ։